After All Springville: Objecten die leven en laten lachen

Twaalf jaar na de première neemt Miet Warlop het tragikomische objectentheater van Springville opnieuw op. In After All Springville geeft de beeldend kunstenaar een absurde wereld vorm via levende objecten. Ze laten je opnieuw leren wat verwondering is. Deze recensie kwam tot stand in het kader van de masterclass Leuven Kritiek.

De bühne bestaat uit een groot kartonnen huis waartegen een elektriciteitskast staat – staat, want de kast blijkt over benen te beschikken. Een voor een verschijnen de andere personages: een kartonnen doos met slurf, een tafel met vrouwenbenen, een joggende reus, een norse man. Alleen de reus – gespeeld door twee mensen in een langwerpig trainingspak – brengt af en toe wat gewauwel uit. Verder interageren deze personages woordeloos. Als de norse man een overdreven grote krant leest, probeert de doos onopgemerkt een glimp op te vangen. Het duurt niet lang voor we in deze objecten menselijke eigenschappen herkennen: de doos is klungelig en nieuwsgierig, de tafel verlegen en ijdel.

De enige mens op het toneel is nors en onbereikbaar, schijnbaar onaangedaan door het wonder van zijn leefgenoten.

Het is fascinerend hoe een rondlopende tafel je laat begrijpen dat ze graag gedekt wordt of dat ze zich mooi en elegant wil voelen. Zonder woorden laat ook de doos zijn affectie blijken door de kopjes die hij draagt op het tafeloppervlak te zetten. Of hij beweegt zijn kartonnen koker als een slurf in haar richting.

Een diepgaand plot ontbreekt in After All Springville. Dit bizarre universum staat op zichzelf. Zo gaat je nieuwsgierigheid uit naar de interacties tussen deze komische personages, voor wie ook wij affectie gaan voelen. Hun gebaren geven de voorstelling een beeldende humor mee, maar als die aan subtiliteit inboeten, dreigt de slinger door te slaan naar slapstick en gaan de scènes als sketches aanvoelen.

After All Springville is gevoelsvol objectentheater – wie had gedacht dat een doos bezield kon zijn? Op hun eigen wanordelijke manier vormen deze niet-menselijke maar mensachtige personages een gemeenschap. Ze reageren ongerust wanneer de elektriciteitskast het op een lopen zet of explodeert. Ze laten zich verwonderen door hun omgeving, terwijl de enige mens op het toneel nors en onbereikbaar is, schijnbaar onaangedaan door het wonder van zijn leefgenoten. Een aansporing richting de kijkers, om vooral ontvankelijk te blijven voor de absurde wereld om hen heen, ook al loopt daarin geen wandelende elektriciteitskast rond?

Om dit spektakel te bevatten, moeten we ons referentiekader herdefiniëren.

De verdienste van deze objecten is dat ze je anders doen kijken naar die wereld. Om hun spektakel te vatten, moeten we ons referentiekader herdefiniëren, ons idee van wat kan en niet kan verwerpen. Als bijvoorbeeld de tafelvrouw op het toneel verschijnt, gaat je aandacht eerst uit naar de actrice, vooral dan naar haar benen die het tafeloppervlak dragen. Maar nadien smelten vrouw en tafel samen en zie je het mens-object.

Uiteindelijk vallen deze personages een voor een ten prooi aan het noodlot. Tijdens de verrassende climax vult de scène zich met kleurrijke rook. Objecten exploderen. Nee, ook visueel blijf je in dit stuk niet op je honger zitten. Vijftig minuten houdt After All Springville je vast in hilariteit en verbazing. Nadien stuurt Miet Warlop je naar huis met een hernieuwde appreciatie voor het alledaagse.