Waarover we praten als we over dik praten

De belangrijkste terminologie uit dit nummer gevat in een woordenlijst.

anti-fat bias
Wordt ook fatshaming genoemd. Anti-fat bias verwijst naar het stigmatiseren, bekritiseren, intimideren, belachelijk maken of discrimineren van dikke mensen. Het stigmatiseren gebeurt op basis van vooroordelen over veronderstelde negatieve persoonskenmerken zoals een lage intelligentie of een gebrek aan zelfbeheersing, discipline of doorzettingsvermogen. Het creëert schaamte rond gewicht, uiterlijk en/of eetgewoonten.

BMI
BMI staat voor Body Mass Index. Het is een formule die de verhouding tussen je lengte en gewicht berekent en daarmee bepaalt of je een ‘gezond gewicht’ hebt. Deze standaard wordt wereldwijd gebruikt, hoewel het een problematisch instrument is.

body neutrality
Een aanpak die personen aanmoedigt hun lichaam te aanvaarden zoals het is en vanuit een neutraal perspectief te bekijken. Body neutrality wordt vaak vergeleken met body positivity.

body positivity
De overtuiging dat alle mensen het verdienen een positief lichaamsbeeld te hebben, ongeacht hoe de maatschappij en de popcultuur de ideale vorm, grootte en verschijning zien. Basisidee van de gelijknamige beweging.

dieetcultuur / diet culture
Een cultuur die veel waarde hecht aan je gewicht en lichaamsvorm, waarin een dun lichaam het ideaal is, en die iedereen aanmoedigt om te streven naar dit sociaal wenselijke lichaam en/of gewicht.

dik / fat
In de Van Dale o.a. omschreven als: niet dun, omvangrijk, vet. De term wordt wereldwijd vooral gebruikt als scheldwoord. Veel activisten hebben zich ingezet om het woord ‘dik’ terug te claimen en te gebruiken als een neutraal, beschrijvend woord.

dun privilege / thin privilege
Dun privilege is de vrijheid om door het leven te gaan zonder na te hoeven denken over de manier waarop je lichaamsomvang gepercipieerd wordt. Dun privilege bestaat uit de financiële, praktische en sociale voordelen die mensen genieten wanneer zij dun zijn.

fat acceptance
Ook bekend als fat pride, fat empowerment, fat justice en fat activism. Fat acceptance is een sociale beweging die het sociale stigma van dik zijn uit de maatschappij wil verdrijven door het grote publiek te wijzen op de sociale hindernissen waarmee dikke mensen te kampen hebben. De twistpunten zijn onder meer de esthetische, juridische en medische benadering van mensen die dikker zijn dan de sociale norm.

fat liberation
Fat liberation is een intersectionele manier van denken die voortkomt uit de queer beweging en die de verschillende vormen van vetfobie en onderdrukking van dikke mensen bevraagt en ondermijnt. De visie is radicaler en politieker dan body positivity doordat de focus op dikheid ligt en de specifieke discriminatie van dikke mensen.

gewichtsneutraal
De term ‘gewichtsneutraal’ wordt vooral gebruikt in de gezondheidszorg en betekent dat zorgverleners tijdens een behandeling verder kijken dan het gewicht van hun patiënten. Iemand die gewichtsneutraal werkt, erkent dat verschillende factoren een invloed kunnen hebben op de gezondheid en het welzijn van een persoon.

Health At Every Size Een specifieke kijk op volksgezondheid die gewichtsverlies als gezondheidsdoelstelling wil afzwakken en het stigma ten aanzien van mensen met obesitas wil verminderen.

healthism
Healthisme is de overtuiging dat gezondheid de verantwoordelijkheid van het individu is en dat het persoonlijke streven naar gezondheid boven alles staat. Het negeert de invloed van armoede, onderdrukking, oorlog, geweld, toeval, historische gruwelijkheden, misbruik en milieu (schoon water, verkeersvervuiling, etc.). Het beschermt de status quo, leidt tot victim blaming en vooroordelen, vergroot de ongelijkheid op gezondheidsgebied, en bevordert geïnternaliseerde onderdrukking. Het beoordeelt de waarde van mensen aan de hand van hun gezondheid.

obesitas / overgewicht ‘Obesitas’ oftewel ‘overgewicht’ is een categorie van de BMI-index en is een medische term die aanduidt dat er zich zoveel lichaamsvet heeft opgehoopt dat het een ernstige negatieve invloed kan hebben op de gezondheid. Het woord komt van het Latijnse woord ‘obesus’ wat ‘vet’ of ‘volgegeten’ betekent. Met andere woorden: je bent dik omdat je te veel gegeten hebt.
Het stigma dat samenhangt met ‘overgewicht’ en ‘obesitas’ zorgt ervoor dat dikke mensen op verschillende vlakken gediscrimineerd worden.

stoutwear
De historische voorganger van de hedendaagse plussize mode, vooral gericht op oudere vrouwen uit de hogere middenklasse.

straight-sized Een kledingmaat die niet als ‘plus size’ wordt beschouwd. Een term uit de mode-industrie voor de kledingmaat die de meeste ontwerpers als model gebruiken.

vetfobie / fat phobia / anti-vetheid / anti-fatness
Het impliciete en expliciete vooroordeel ten opzichte van dikke mensen. Anti-vetheid is onlosmakelijk verbonden met anti-zwartheid, racisme, vrouwenhaat en vele andere systemen van onderdrukking.