Open call: voorstellen voor een Antwerpse cultuurtoren

In november 2020 kocht Fernand Huts (Katoen Natie Groep) de iconische Boerentoren in Antwerpen. Huts wil er een cultuurtoren van maken ‘waar iedereen fier kan op zijn’. Hoe moet zo’n kunsttempel er precies uitzien? rekto:verso vraagt jou mee aan de onderhandelingstafel. Stuur je eigen innovatieve voorstel voor de Antwerpse cultuurtoren in en krijg een plekje op onze website.

Volgens Huts moet de Boerentoren een belangrijke culturele en erfgoedinstelling worden die een aanvulling zou bieden aan het stedelijke en landelijke cultuurlandschap. Naast horeca, winkels, kantoren en bewoning zou er plaats komen voor onder meer een boekhandel, grote en kleine expositieruimtes, een beeldentuin en een restauratieatelier. Deze plannen kunnen vanuit verschillende hoeken van de cultuursector op kritiek rekenen. Speerpunt van de kritiek is een verontwaardiging over de verdere privatisering van de sector en twijfels over het draagvlak in de stad en maatschappij.

Katoen Natie Groep benadrukt dat het zijn intentie is om de toren opnieuw aan de Antwerpenaar en de bezoekers van de stad te geven. De kersverse eigenaar wil zich actief openstellen voor voorstellen en ideeën. Innovatie, samenwerking en versatiliteit zitten immers in het DNA van de organisatie.

Om die nobele missie mogelijk te maken, snelt rekto:verso graag te hulp. Wij schrijven deze open call uit voor alle denkers en doeners die alternatieve mogelijkheden zien voor het huidige plan. De ingezonden voorstellen zullen worden gepubliceerd op onze website en voorgelegd aan Katoen Natie Groep en projectpartners de stad Antwerpen, de Antwerpse Stadsbouwmeester en het Vlaams Agentschap Onroerend Erfgoed. Vanuit haar doelstelling om te investeren in bovenlokale cultuurinfrastructuur kunnen we rekenen op de steun van de Vlaamse Regering.

Wat zoeken we?

• Een duurzame invulling voor de Antwerpse Boerentoren als instelling voor erfgoed en cultuur voor minstens tien jaar, die de noden van een nieuwstedelijke omgeving en een steeds sterker ondergefinancierd kunstenveld in acht neemt.
• Een voorstel dat de Boerentoren benadert als geheugen én droomfabriek van de samenleving. Niet vanuit een enkelvoudig, hegemonisch perspectief maar door het vormgeven en verduurzamen van transversale en horizontale samenwerkingsverbanden.
• De invulling is te rijmen met een culturele internationaliseringsstrategie zonder de lokale impact uit het oog te verliezen.
• Dit voorstel kan zowel gedragen worden door een individu als door een collectief met voldoende ervaring in de brede cultuursector en de capaciteit tot het uitbouwen van een duurzame organisatie.
• Het voorstel is een scherpe tekst, beeldenreeks of simulatie die op zichzelf kan staan, en die overtuigend aantoont welke alternatieven voor de huidige plannen mogelijk zijn.

Wat kan je verwachten?

• Mogelijks heeft je project impact op de geplande restauratie van de toren tussen 2021 en 2026. Mogelijks kan het na de restauratie over de hele toren beschikken voor een periode van minstens 10 jaar, om daarna geëvalueerd en eventueel voortgezet te worden. Idealiter bieden de stadsdiensten ondersteuning bij de inbedding van het project in de stedelijke Antwerpse context en bij de communicatie en promotie.
• Dat kunnen we natuurlijk niet helemaal garanderen, vandaar biedt rekto:verso de ingestuurde projecten een publicatie op zijn website aan. Zo verzamelen we een waaier aan utopieën, schetsen en werkplannen, die een alternatieve invulling voor dit gebouw als culturele instelling kunnen aannemelijk maken.

Hoe appliceren?

Een applicatie bevat:

• Een catchy en overzichtelijk langetermijnplan voor een cultureel project dat op een duurzame manier de Boerentoren een artistieke invulling biedt.
• Een artistieke interventie van de indiener zelf of een gekozen kunstenaar in een vrij medium die inzage biedt in de visie van de organisatie op het (tot op heden onontgonnen) potentieel van de Boerentoren
• Een kort plan van aanpak voor een diversiteitsbeleid, zowel op het vlak van personeelsbeleid als publiekswerking
• Applicaties kunnen zich toeleggen op een bepaalde artistieke discipline maar kunnen ook discipline- en zelfs sectoroverstijgend te werk gaan. Zo is een toekomstplan waarin de Boerentoren een denk-en doeplaats wordt voor artistieke educatie voor alle leeftijden even welkom als een kunstproject waarin een verdieping wordt omgevormd tot Ark van Noach, in samenwerking met de Zoo van Antwerpen.
• Voorstellen en verbeeldingen kunnen tot 15 februari 2021 gestuurd worden naar info@rektoverso.be.
• Het voorstel wordt aangeleverd in pdf-formaat en omvat ca. 6000 tekens. Schetsen en simulaties zijn ook welkom.

Wie kan indienen?

• Deze oproep staat open voor alle geïnteresseerden (kunstenaars, culturele organisaties, curatoren, burgercollectieven etc.) die een sterke affiniteit met en voldoende ervaring hebben in de culturele wereld.
• Minstens één indiener moet woonachtig zijn in Antwerpen, al zijn ook parking- en plattelandsbewoners meer dan welkom.

Hoe wordt er beoordeeld?

De voorstellen zullen, na kennisneming door de redactie van rekto:verso, gepubliceerd worden op deze website. rekto:verso verbindt zich ertoe alle gepubliceerde voorstellen te bezorgen aan de Katoen Natie Groep, de stad Antwerpen, de Antwerpse Stadsbouwmeester en het Vlaams Agentschap Onroerend Erfgoed en samen te bouwen aan een progressieve, duurzame en faire invulling van de Boerentoren.