Beste Erwin Provoost

Elke vrijdag schrijft een van onze vijf vaste online correspondenten een brief aan iemand. Deze week richt Sam De Wilde zich tot Erwin Provoost, directeur-intendant van het Vlaams Audiovisueel Fonds. ‘Bij uw aantreden zei u dat u droomde van een nieuwe Daens. We hadden toen al kunnen vermoeden dat er niet veel vernieuwende ideeën uit uw pensioengerechtigde koker zouden vloeien.’

In een recent interview met de Britse krant The Guardian vertelde de onvolprezen Taiwanese filmmaker Tsai Ming-liang dat bioscopen in zijn kindertijd wel tempels leken, maar dat ze vandaag meer weg hebben van supermarkten. Ik geloof dat u het gevoel wel herkent maar dat u er, in tegenstelling tot de regisseur, niet bepaald rouwig om bent. Films zijn voor u immers producten en die moeten nu eenmaal ergens uitgestald worden.

Films zijn voor u immers producten en die moeten nu eenmaal ergens uitgestald worden.

Terwijl Tsai Ming-liang met The Guardian sprak, praatte u met De Standaard en daar liet u weten hoe u het product ‘Vlaamse cinema’ de komende jaren nog beter wilt gaan verkopen. Als hoofd van de belangrijkste subsidieverstrekkende instantie voor Vlaamse film en televisie vertelde u dat u door verhoogde premies voor scenario’s nog meer gewicht wilt geven aan het verhaal.

Grappig, want ongeveer tegelijkertijd zei de auteur van visuele parels als The Hole, What Time Is It There? en Goodbye, Dragon Inn dat hij het gevoel heeft dat de filmindustrie filmmakers vastzet met eisen over narratieve structuren en andere ingrepen die de verbeelding van de regisseur inperken. Voor Tsai Ming-liang hoeven films helemaal niks te vertellen: ‘The simple thing is, film is about images.’

Men zou toch mogen verwachten dat u die simpele waarheid als directeur-intendant van het VAF wel kunt begrijpen. Die A staat voor Audiovisueel. In plaats van het belang van het verhaal te vergroten zou u naarstig manieren moeten zoeken om projecten te beoordelen op hun visuele potentie. In plaats van subsidies uit te delen op basis van scenario’s zou u juist makers moeten steunen die hun plannen niet goed verwoord krijgen omdat ze nu eenmaal in beelden denken.

In plaats van subsidies uit te delen op basis van scenario’s zou u juist makers moeten steunen die hun plannen niet goed verwoord krijgen omdat ze nu eenmaal in beelden denken.

Dat de V in VAF niet voor Verhaal staat, hoef ik u eigenlijk niet te vertellen. In het memorandum dat uw Vlaams Audiovisueel Fonds meegeeft aan de volgende regering pleit u immers voor het veiligstellen van de Vlaamse identiteit, die overspoeld dreigt te worden door buitenlandse content. ‘Een tsunami’ die er volgens u voor zal zorgen dat ‘toekomstige generaties niet meer weten wie wij zijn en waar wij voor staan.’ Als de N-VA straks de minister van cultuur levert, dan deelt u met uw toekomstige broodheer alvast dezelfde dubieuze smaak in beeldspraak.

Heeft u ooit The Wayward Cloud gezien? Heerlijke film is dat. Iets over een hete zomer in Taiwan en seks met watermeloenen. Ik kan het u niet precies navertellen want veel verhaal was er niet in die bijna dialoogloze musical van Tsai Ming-liang, maar bijna vijftien jaar later zie ik sommige beelden nog zo voor me, en wanneer de zon schijnt in mijn hoofd fluit ik de liedjes nog wel eens na. Of de exuberant erotische film veel typisch Taiwanese identiteit uitstraalt zou ik eens aan iemand van het eiland zelf moeten vragen, maar een gevaar voor de Vlaamse identiteit van toekomstige generaties lijkt hij me allerminst.

Bij uw aantreden zei u dat u droomde van een nieuwe Daens. We hadden toen al kunnen vermoeden dat er niet veel vernieuwende ideeën uit uw pensioengerechtigde koker zouden vloeien.

Bij uw aantreden zei u dat u droomde van een nieuwe Daens. We hadden toen al kunnen vermoeden dat er niet al te veel vernieuwende ideeën uit uw pensioengerechtigde koker zouden vloeien. Een jaar later zegt u openlijk dat u niet zo’n ‘schepper maakt zijn ding’-man bent. Jammer, want die scheppers moeten via u passeren om dat ding te kunnen maken.

Ik droom niet van een nieuwe Daens, ik droom van dingen die ik nog nooit heb gezien. Het is uw taak die te vinden en te ondersteunen, zonder verhalende of Vlaamse eisen.

Vergeet die kassakrakende pastoor uit Aalst, maar blijf gerust religieus denken. Zorg er voor dat bioscopen weer tempels worden.

Cinefiele groeten,
Sam De Wilde