The Pains of Being Pure at Heart: 'Belong'

Door Jeroen Rombaut, op Sun Aug 28 2011 19:05:54 GMT+0000

De groepsnaam is al een binnenkopper. The Pains of Being Pure at Heart gaan voor de grote gebaren. En op Belong (Slumberland, 2011), hun tweede, doen ze een gooi naar de Grote Prijs Smashing Pumpkins. Inzending: titelnummer ‘Belong’.

Op hun debuut (The Pains of Being Pure at Heart) liet de New Yorkse band zich in 2009 opmerken door hun korrelige gitaarsound, aangelengd met snedige, perfect meezingbare refreinen. ‘My Bloody Valentine voor rond het kampvuur’, werden ze hier en daar oneerbiedig genoemd. Maar dat deed afbreuk aan de ontwapenende oprechtheid van hun indiepop-songs. Oké, die gingen steevast over tienerbesognes, maar de goesting spatte er zo van af dat ze bij velen de soundtrack werden voor de zomer van 2009.

WALL OF SOUNDS LIKE SMASHING PUMPKINS

Twee jaar later liggen de kaarten anders. Enter topproducers Flood en Alan Moulder (onder andere Smashing Pumpkins en U2), die het gruizige geluid aanvulden met een wall of sound, opgespoten met extra echo. Véél echo. JR_PerSecondeWijzer_Belong.jpgGooi daarbij de voorliefde van de groep voor makkelijk in het oor liggende songs vol tienerverveling en -vertwijfeling, en door fuzz aangevuurde gitaren, en je krijgt een bitterzoete hommage aan de zacht-hard-zachtformule van Siamese Dream, het eerste succesalbum van de Pumpkins (1993). In de helft van de songs op die plaat was een zachte, noot voor noot gespeelde intro de voorbode van een refrein met gedubde gitaren en massa’s distortion, gevolgd door weer een zachtere outro. Die modus operandi deden de Pumpkins twee jaar later allesbehalve dunnetjes over, met de ambitieuze dubbelaar Mellon Collie and the Infinite Sadness. Na het monstersucces daarvan liet frontman Billy Corgan in een Humo-interview vallen dat hij het stilaan wel had gehad met de muziek waarmee hij beroemd was geworden. Zijn band was klaar voor een nieuwe, minder voor de hand liggende muzikale koers. Allemaal goed en wel, maar sindsdien zijn de Pumpkins nagenoeg van de muzikale radar verdwenen. En is er bijna twintig jaar later een popgroepje zoals The Pains of Being Pure at Heart nodig om met songs als ‘Belong’ de herinnering aan Corgan en de zijnen nieuw leven in te blazen.

Klinkt ‘Belong’ gevaarlijk? Nee, maar who cares?
Zoekt het muzikale grenzen op? Amper.
Slingert het je terug naar 1993, toen grunge nog nieuw en opwindend was? Toen er nog muziek op MTV te zien was? Absoluut.
En heeft het een kwikzilveren refrein dat je bijna móét meezingen? Hell yeah!

‘BELONG’, PER SECONDE WIJZER

0’1”:

Gitaarfeedbackfade-in.

0’4”

Drums in een eenvoudige 4/4-maat en gitaar 1 vallen in, repetitieve en heldere melodie op 3 snaren, noot voor noot. Gitaar 2 speelt op de achtergrond de hoofdakkoorden met milde distortion.

0’12”

Gitaar 2 vult gitaar 1 aan en schakelt over op zware fuzz. ‘Belong’ opent meer vintage Smashing Pumpkins dan de Pumpkins zelf.

0’15”

Gitaar 1 herneemt de beginmelodie, bas valt in.

0’26”

Gitaren faden uit, alleen drum en zang blijven over. Frontman Kip Berman smacht met androgyne, licht geaffecteerde stem: ‘what to do/nothing new/we tried each other/let’s try another’.

0’34”

Gitaar 2 en bas vallen in.

0’45”

Fuzzmelodie – Smashing Pumpkins ahoi! – valt in.

0’55”

Gitaren faden uit, alleen drum en zang blijven over. Opstapje naar het refrein.

1’15”

Refrein! De wall of sound wordt voor het eerst opgetrokken, inclusief eighties synths. Tweestemmig, met toetseniste Peggy Wang, nauwelijks boven de instrumenten uit en in een bad van echo: ‘I know / it is wrong / but we just don’t belong / in your eyes / in the sun / no we just don’t belong’. Een refrein dat smeekt om een stadion vol meebrullende zestienjarigen.

1’30”

Drums en gitaar 1 vallen in, repetitieve en heldere melodie op 3 snaren. Gitaar 2 speelt op de achtergrond de hoofdmelodie met milde distortion.

1’38”

Gitaar 2 vult gitaar 1 aan en schakelt over op zware fuzz.

1’40”

De voet gaat even van het gaspedaal. Gitaar 2 fadet uit. Zang en bas vallen in.

2’

Refrein! Met twee extra strofes, ondersteund door nog maar een andere fuzzriff, en al iets cryptischer: ‘in hospitals in shopping malls / with heavy heads and locker walls / an empty street at 3 a.m. / you told me you’re not one of them’.

2’53”

Gitaar 2 fadet uit. Bas, drum en gitaar 1, die de heldere beginmelodie weer oppakt.

3’01”

Gitaar 2 vult gitaar 1 aan en schakelt over op zware fuzz.

3’04”

Refrein! Met alle registers open. Tweemaal gezongen, en eindigend op twaalfmaal de mantra ‘we just don’t belong / don’t belong’. Als bisnummer zou dat refrein-achteraan-de-song gemakkelijk nog een minuut of vijf gerekt kunnen worden, tot de kids helemaal uit hun dak gaan.

4’03”

Bas, gitaar 1 en 2 en drum faden samen uit.

4’29”

Einde.

SYNDROMEN

Maar hoe neem je die wall of sound en dat klankenbad mee op het podium? Het antwoord: niet. Of toch niet als je The Pains of Being Pure at Heart heet. Zonder een wolkenkrabber van versterkers, pakken podiumervaring en tonnen attitude kom je daar niet mee weg. Want ‘Belong’ leidt aan twee Smashing Pumpkins-syndromen. Zoals zó’n perfecte, gepolijste popsong maken, die geen schoonheidsfoutjes duldt, dat hij live haast niet na te spelen valt.

En dan is er nog de stem van frontman Kip Berman. Die is gewoon niet stevig genoeg. Dat wordt pijnlijk duidelijk bij liveopnames: zonder tektonische lagen reverb of echo blijft er weinig over van de dromerige plaatversie. In de plaats daarvan: nasaal geneuzel en kortademigheid, ook al omdat Berman vaak te geforceerd moet zingen om de juiste noten te halen. Net zoals Pumpkins-frontman Billy Corgan bij zowat elk optreden. En als het publiek wil meezingen, dan toch liever met een min of meer toonvaste versie op het podium.

        

Maakt dat van ‘Belong’ een kat in een zak? Nee, vergeleken met de gepimpte (Auto-Tune, iemand?) hitparadekrakers van het moment hebben Flood en co gewoon een extra laagje glazuur aangebracht op een prachtige song. Die alleen op plaat tot zijn recht komt.

Dus luister naar ‘Belong’ of het volledige Siamese Dream, blijf gewoon thuis en doe daar je buurmeisje/-jongen binnen.

Jeroen Rombaut is redacteur van rekto:verso

In elk nummer dissecteren we een recente song. Muziekkritiek op de vierkante millimeter.