Het lijf mag je hebben, maar de kop is van mij (deel 1)

Omdat ze waarschijnlijk al eerdere columns van mijn hand hebben gelezen in andere gespecialiseerde bladen als Doorweekt, het maandblad voor de verfijnde urinedrinker met recepten voor lekkere cocktails en prachtige fotoreportages over hun nationale pisproefdagen en het weekblad Zeker?, een tijdschrift voor de meer twijfelende negationist met een weekoverzicht van wat er misschien gebeurd is, hebben de lieve gefrustreerde recensenten, werkloze ex-culturele studies en ander gespuis van dit blad mij een column geschonken, om u de lezer, alle vijftien theatermakers en videoartiesten wanhopig op zoek ergens vernoemd te worden en niet meer blij met de vijf regels en de drie sterren in De Morgen, te plezieren.

Tussen al deze langgerekte beschouwingen van obscure Balkanfilms en zogezegd relevante performances uit Zwitserland omdat iedere danser een camera vastheeft, je weet wel een beetje gelijk de oorlog in Irak.

Ja, ik ben er.

Kleine Joost Vandecasteele.

En ik heb een boek nu.

Dus mensen nemen mij serieus en ik mag zeggen wat ik wil.

Ik mag zeggen dat Pascale Platel evenveel gevoel voor humor heeft als een moslim die zijn eigen vrouw betrapt terwijl die genomen wordt door de homoseksuele buurman die de Klaagmuur op zijn rug heeft laten tatoeëren. Ik mag dat zeggen omdat zij mij niet vond kunnen. Sowieso een fantastische uitspraak, niet kunnen vinden, even fantastisch als de uitspraak 'ik heb nog andere katten te geselen'. De man die ooit die uitspraak heeft uitgevonden, was ook wel ziek in de kop en duidelijk heel druk bezig katten aan het geselen, die hij dus soms liet hangen om andere katten helse pijnen te berokkenen. Maar bon, we zaten bij Pascale Platel, je weet wel die onverstaanbare, slecht acterende Gentse in die Brusselse sitcom over Brusselse mensen in Brusselse toestanden met Koen De Graeve (Antwerpen), Johan Heldenbergh (Gent) en Lotte Heijtenis (Mercurius), ja die dus. Begin maart was er de feestelijke opening van het nieuwe Bronksgebouw waar de burgemeester ging bij zijn, maar niet kwam (want zo belangrijk is Bronks voor Brussel), waar Bert Anciaux ging bij zijn, maar niet kwam (want hij mocht niet van Garry Goossens), waar ik bij was, om heel de avond aan mekaar te lullen, want ik ben komiek en blijkbaar zijn komieken overal inzetbaar (soms krijg ik de telefoon met de mededeling 'we doen een oudejaarsfeestje en we hebben nog niks tussen kwart voor twaalf en twaalf, kun jij wat moppen komen doen en liefst met de stem van Philippe Geubels'). Maar gelukkig was er ook Pascal Smet, want je hebt nu eenmaal twee dingen nodig als je een culturele avond in Brussel wil organiseren, 1. een paar allochtonen in hun trainingsvacht die denken dat ze kunnen breakdancen op rochelmuziek met een beat eronder (even reclame tussendoor: als je eens op een toffe en gezinsvriendelijke manier allochtonen en hun gekke gewoontes wil bezichtigen, kom dan maar eens langs bij het Vlaams-Marokkaans cultuurhuis Daarkom. Toch volgens mijn interpretatie van hun brochure. Even feit tussendoor: hetzelfde Daarkomhuis dat ook zwaar gesponsord wordt door de zogezegde progressieve koning Mohammed VI van Marokko, wiens geheime dienst naar Belgische allochtone komieken gaat kijken om te zien of er kritiek op de koning geuit wordt. Dit kan resulteren in een gevangenisstraf als ze ooit voet op Marokkaanse bodem zetten) en 2 een Vlaamse socialist die komt zeggen hoe goed het is voor de buurt. Ik weet niet of er kinderen zijn die dit blad lezen en dus geen flauw idee hebben wat een socialist is. Wel, ooit in de jaren negentig, dat was in de tijd dat er nog geen pedofielen waren maar enkel priesters die een keer een ander lichaam dan dat van Christus wilden voelen, wel in die tijd was er een partij van linkse rakkers die af en toe zinnige dingen zei, maar toen kwam de crisis en hadden ze geen antwoord meer. Dan komt die Bruno Tobback in een interview zeggen dat ze het moeilijk vinden om het idee socialisme uit te leggen. (ik kan het in één woord: irrelevant) Maar gelukkig zijn ze altijd bereid om zich bij culturele manifestaties te moeien over buurtwerking en als ze heel links zijn, dan komen ze bij een debat over populisme prediken dat we terug theater moeten tonen aan ontslagen Opel-arbeiders, want dat zal die mannen tegenhouden om hun nektapijten van kinderen af te ronselen, een gezellige Tsjechov. En Pascal Smet kweet zich voorbeeldig van zijn taak door genoeg de woorden 'buurt', 'goed' en 'voor' te laten vallen.

Maar we wijken af.

Ik ging het over die andere Pascale hebben, je weet wel die met haar stukken over… over botjes denk ik of ook schittert in televisieparels als Start To Cook. Wel, die avond mocht ik iedereen aankondigen zoals de zusjes zonder schaamte de De Keersmaekers en dus ook de koningin van kindertheater mevrouw Platel. En achteraf vond ze mij niet kunnen. Punt. En dit lijkt een lange aanloop om mij druk te maken over één uitspraak van één langgerekte diva. Maar het was exact de honderdste keer in mijn leven dat iemand mij niet vond kunnen. Al sinds mijn eerste stapjes op een comedypodium is er wel altijd iemand ergens die mij niet vindt kunnen. En het heerlijke van dat soort mensen is dat ze steeds willen laten blijken hoe niet kunnen ze mij wel niet vinden (veel werkwoorden nietwaar?), soms tijdens het optreden zelf of soms ergens als een reactie op een website zoals bij mijn optreden op de Casino Comedy Cup. Ik had een juweel van een mop over een mongool en de gigantische kut die ze dankzij haar ziekte had verkregen en een aantal leden van de goegemeente vond dat dus niet kunnen, met als mijn persoonlijke favoriet de moeder van een gehandicapt kind die heel duidelijk erop wees dat er wetenschappelijk gezien geen verband bestond tussen het mongolide gen en de grootheid van vagina's (en ook dat ik een schande en een verspilling was van haar belastingsgeld). Wat ik zo heerlijk vind aan die reactie is het beeld dat die vrouw op een vrijdagavond na een drukke dag mongoolpassen de televisie aanzet, standup comedy opzoekt en dan in haar eigen kop denkt 'Ik hoop dat ze met iedereen lachen behalve met mijn persoonlijke situatie'. Ik maakte het mee toen we They Eat People repeteerden, dat we moesten oppassen wie we beledigden want de subsidiedossiers moesten bijna binnen.

Maar lieve zes lezers (de andere negen zijn al afgehaakt omdat ze niet vernoemd zijn), zich gekwetst voelen is een puur persoonlijke handeling, je kiest ervoor om zich beledigd te voelen en zolang iemand weigert te geloven dat comedy niet hard mag zijn maar zo verteerbaar mogelijk, dan zal die persoon zich keer op keer gekwetst voelen zolang comedy bestaat.

We beleven vandaag de dag de hoogdagen van de nieuwe preutsheid, de geek in mij zegt dat het allemaal begon toen Wolfenstein 3D van PC werd overgezet naar Nintendo NES en alle nazi-elementen uit het spel werden gehaald waaronder de final battle met Hitler (moet kunnen, een column beginnen met Pascale Platel en eindigen met Hitler, ik vind dat kunnen vinden of zoiets). Komieken worden ingezet als sweatshopkinderen en moeten dagelijks ieder denkbaar ludiek programma op radio en televisie voorzien van een constante aanvoer aan moppen (voor geïnteresseerden, het radio 2-programma 'De Raadkamer' betaalt tien euro per gebruikte mop), iedere gniffel die je laat horen als je rustig tv kijkt of in de file zit te luisteren, is hoogstwaarschijnlijk bedacht door een eenzame komiek die er dus misschien tien euro voor gekregen heeft. Een inkomen die hem juist weerhoudt om niet in de toiletten van Antwerpen Centraal zich te hoereren en zoveel lullen in zijn gat moet steken dat hij op een pauw lijkt. Maar lieve drie lezers (de andere drie zijn ondertussen al moppen aan het verzinnen voor 'De Raadkamer') deze komiek met een boek (maar ja, wie ondertussen niet) zegt alleen maar dit: verwacht niet dat komieken hun laatste bastion van vrije meningsuiting namelijk het podium zullen opgeven om zich net zoals alle andere media zo laagdrempelig mogelijk te verkopen om ook subsidies te incasseren; en de volgende keer als je iets niet vindt kunnen, dan tant pis en fuck you, dat is de buitenlandse vertaling van 'doe niet zo lichtgeraakt, Pascale Platel, en leer een belediging te aanvaarden als de echte vent die je bent.'

www.joostvandecasteele.be