'A Group Show', meer dan een groepstentoonstelling
Door op Thu Apr 12 2007 08:49:38 GMT+0000De publicatie A Group Show. Een subjectief - objectief spectrum herinterpreteert, in boekvorm, de groepstentoonstelling A Group Show, die in september 2010 in het Gentse Croxhapox liep. Die tentoonstelling verkende de enorme speelruimte tussen fotografie en beeldende kunst, in een poging om tot een alternatieve omgang met het fotografische object te komen. Tegelijk werpt deze publicatie een breder licht op de tentoonstellingsopzet en stelt ze de ‘werkplaats’ in al zijn mogelijke bestaansvormen en onderlinge interacties centraal. Boek en publicatie bevragen op die manier het fenomeen van de groepstentoonstelling, die doorgaans enkel vanuit zijn resultaat vorm krijgt, als een eenmalige verzameling van kunstwerken in de ruimte. A Group Show laat zien dat er aan dat resultaat veel voorafgaat.
A Group Show wilde een tijdelijke ‘werkplaats’ zijn, waarbinnen de curatoren (het collectief RE:) en de kunstenaars samen nadachten over de foto als object en over de foto als object in een ruimte. De kunstwerken lieten zien dat een foto meer is dan alleen maar een statisch beeld: picturale limieten werden tactiel verkend, totdat de foto’s zich als driedimensionale vormen in de tentoonstellingsruimte oprichtten. Samen vormden ze een bevreemdende, landschappelijke collage: deze foto’s fungeerden niet zozeer als een afbeelding van een werkelijkheid maar als onderdeel van een plastische voorstelling. A Group Show benaderde de foto in de eerste plaats als een materieel object.
Eerder dan het resultaat van die oefening te tonen, focust de publicatie A Group Show. Een subjectief - objectief spectrum op de intense fysieke samenwerking in de tentoonstellingsruimte. Kunstenaar W. Wolkman, die op uitnodiging van RE: de grafische vormgeving voor zijn rekening nam, koos voor een tweedelige vorm: twee grote recto-verso-posters zetten zich als een perfect passende kaft rondom de geprinte teksten binnenin. De posters documenteren het werkproces dat Wolkman registreerde gedurende de opbouw van de tentoonstelling. Alle bewegingen van de kunstwerken, de kunstenaars en de curatoren werden nauwkeurig verwerkt in een raster van foto’s en in een surreële grafiek. Iedere kunstenaar en elk kunstwerk kregen een code en iedere plaats in de ruimte een kleur. Samen vormen deze registraties niet alleen de neerslag van een week vol probeersels, gesprekstof en lange nachten, ze verschaffen de lezer ook inzicht in het ontstaansproces van het kunstwerk doorheen een reeks van tijdelijke tussenvormen. De foto’s in de publicatie tonen ons sprekende, want zuiver toevallige voorbeelden van deze tussenfases: een stapel verpakte kunstwerken tegen de muur, een onopgemaakt bed, een kunstenaar op zijn hurken met het werk nog geheel onbeslist voor zich, of de onderdelen van een kunstwerk kwetsbaar uitgespreid op een deken. Alle zijn het ‘onaffe’ tentoonstellingszichten die getuigen van die fase waarin het ritme nog onbepaald is en de sfeer vrij en ongedefinieerd. De foto als object gaat een gesprek aan met de ruimte, een gesprek dat zich in de publicatie vanuit tal van nieuwe hoeken verder zet.
De publicatie A Group Show doet echter meer dan inzicht verschaffen in het wordingsproces. In het tekstuele binnengedeelte wordt steeds duidelijker dat de publicatie niet alleen inzicht verschaft in de tentoonstelling, maar zelfs interfereert met haar betekenis. Via een selectie uit de correspondentie met de kunstenaars en teksten van de curatoren legt de publicatie de evolutie in het denkproces, de overpeinzingen en twijfels bloot die onvermijdelijk gepaard gaan met de procesmatige, intuïtieve manier waarop de tentoonstelling tot stand kwam. A Group Show laat zich nergens letterlijk lezen als een te bewijzen these. Integendeel, de publicatie laat zien hoe werk ontstaat, daar en dan, in relatie tot een ruimte en een groep kunstenaars. En hoe deze kerngedachte in functie van zijn welslagen niet vastgepind kan en mag worden; hoe dus een fotografisch object meer is dan een statisch beeld en hoe de voortdurende dialoog tussen kunstenaars en de ruimte dat object tot veranderen brengt.
De publicatie functioneert zowel als een zelfstandig posterwerk, een procesmatig ontstaan werkboek, en een reflecterend instrument, als een registratie van mentaal en fysiek kruisende paden. Door de gemeenzame bewegingen en bedenkingen die hierin een weg vonden en anders onopgemerkt zouden zijn gebleven, te tonen en vast te leggen, wordt ons idee over het concipiëren en vormgeven van een dergelijk project wezenlijk bijgeschaafd. Het confronteert ons met de potentie die ‘een groepstentoonstelling’ in zijn meest zuivere vorm in zich kan dragen. In die zin verdient het de eretitel A Group Show. Het is de meest passende aanhef voor de unieke inzet waarmee de curatoren het gegeven van een groepstentoonstelling ten volle tot zich genomen en uitgediept hebben.
W. Wolkman, A Group Show. Een subjectief - objectief spectrum / A subjective – objective spectrum, 2010. Gepubliceerd naar aanleiding van A Group Show (van 4 tot 26 september 2010). Georganiseerd door Punctum in Croxhapox, Gent.
Liene Aerts studeerde kunstwetenschappen en is projectmedewerker bij KIOSK, ruimte voor actuele kunst in Gent.